موسسه آموزش عالی بنت الهدی

عنوان:

 تاثیر نفس پیامبر (ص) درعالم وجود ( با رویکرد به مسأله توسل)  

نام و نام خانوادگی:

 معصومه گل گلی

گروه:

 فلسفه و کلام

تابعیت:

 عراق

کد تحصیلی:

1372914

محل تحصیل:

مؤسسه آموزش عالی بنت الهدی

رشته:

 کلام اسلامی

استاد راهنما:

 جابر توحیدی اقدام

استاد مشاور:

 عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی  

تاریخ دفاع:

1389/8/2

تعداد صفحات:

195

تعداد منابع:

257

کلید واژه های پایان نامه:

 نفس، پیامبر اسلام، برزخ، ولایت تکوینی، توسل

چکیده پایان نامه:

این پژوهش در پی آن است که با بررسی ابعاد گوناگون نفس بشری و تبیین استعدادهای ژرف انسانی، کارکردهای خارق‌العاده‌ی نفس را بیان کند؛ و از این طریق برخی اعتقادات شیعه همچون توسل، که با توانایی و گستره وجودی نفس پیامبر صلی الله علیه و اله در دستگاه آفرینش ارتباط نزدیکی دارد و از جلوه‌ها و نتایج این وجود مبارک است، تبیین نماید و شبهات پیرامون آن را پاسخ گوید.بر این اساس این نوشتار در سه بخش با فصولی چند به رشته تحریر در آمد؛ پس از فصل کلیات، بخش اول با عنوان نفس‌شناسی با فصولی چون؛چیستی نفس،مراتب کمالی نفس،حیات و قابلیت‌های نفس پس از مرگ،به یک معرفت کلی درباره‌ی نفس دست می‌یابد؛ که نتیجه‌ی آن، اذعان به گستره‌ی نامحدود و شگفت‌انگیز استعدادهای بالقوه‌ی انسانی است. بخش دوم، با عنوان جایگاه نفس پیامبرصلی الله علیه و اله در نظام خلقت، در قالب دو فصل؛نفس پیامبر صلی الله علیه و الهپیش از نشأه دنیوی،نفس پیامبر و ولایت تکوینی،کاوشی متکی بر متون وحیانی با نگاه به تفاسیر اندیشمندان علومی چون کلام، فلسفه و عرفان، درباره‌ی حقیقت مخلوق نخستین و نقش آن در نظام پیچیده‌ی آفرینش؛ معرفتی صادق و تبیینی صحیح از آغاز خلقت،ارائه داده؛ و نقش بی‌بدیل و تأثیر بی‌نظیر حضرت محمدصلی الله علیه و اله را  در نظام خلقت نشان داده، و بیان نموده که این نقش علاوه بر منحصر بودن در ایشان و اهل بیت گرامی‌شان- صلوات الله علیهم اجمعین – به عنوان اولین مخلوق با وﯿﮊگی های خاص خویش، همه‌ی عوالم را سیطره خویش قرار می‌دهد. از خلال این دو بخش و فصول متعدد آنها، این اعتقاد که نفس پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله  به اذن الهی چه در حیات و چه پس از ممات و چه پیش از آنها در نظام تکوین اثر دارد و منشأ تأثیر و تصرف، در تمام هستی می‌باشد؛ ثابت می‌گردد. در بخش سوم با عنوان توسل جلوه مستمر ولایت تکوینی پیامبر صلی الله علیه و اله مهمترین چالش در حیطه اعتقادات یعنی آموزه توسل تبیین شده‌است. این بخش در قالب دو فصل با عناوین نگاه اجمالی به توسل،توسل به پیامبر صلی الله علیه و الهدر گذر تاریخ بشر، پس از تبیین کلی آموزه توسل و تحلیل مختصر آن، به این چالش که توسل به پیامبرصلی الله علیه و اله پس از رحلت به دلیل عدم داشتن قدرت و توانایی برای تأثیرو تصرف نمودن در نظام خلقت، مشروعیت ندارد، پرداخته است.برای حل این چالش و اثبات تأثیر گذار بودن نفس پیامبر صلی الله علیه و الهدر عالم وجود حتی پس از رحلت، ابتدا با بررسی آموزه توسل در گذر زمان و نقل شواهد تاریخی از کتب معتبر فریقین؛ مبنی بر اینکه این آموزه از سوی انبیای با ارشاد الهی، در دوران هایی متمادی پیش از خلقت فیزیکی و جسدی حضرت نیز صورت می گرفته؛ و پس از آن نیز، با آموزش خود حضرت به یارانشان، مورد توجه و عمل صحابه و سپس تابعین واقع می شده؛ این نکته تثبیت می شود که توسل برخلاف این ادعا، تنها بر اساس اعتقاد به تأثیر حقیقت و نفس پیامبر صلی الله علیه و اله در عالم وجود، می توانسته است از انبیاء الهی علیهم السلام واقع بشود؛ چرا که در غیر این صورت، این عمل آنها توجیه عقلانی نداشته و حکیمانه بودن این امر الهی نیز زیر سوال می رود. از طرفی تأیید این دیدگاه از خلال فصول اولیه که ثابت می‌نمود پیامبر صلی الله علیه و اله به عنوان نخستین مخلوق عالم با داشتن تجرد تام، منشأ تأثیر گذاری و تصرف است؛ و در نظام اسباب و مسببات مجرای فیض رسانی نیز می باشد؛ توسل و استغاثه به ایشان برای دخل و تصرف نمودن در نظام تکوین، همراه با فراهم آمدن زمینه های دیگر کسب فیض و رحمت الهی، کاملاً همسو، عقلانی و امکان پذیر می‌باشد. در نتیجه توسل به پیامبرصلی الله علیه و الهبه عنوان برترین و مؤثرترین موجود در نظام هستی، عقل مدار بوده و جایز می باشد